9 Σεπτεμβρίου 2010

Αμφιβολίες για τον τάφο του ετεροθαλούς αδερφού του Μ. Αλεξάνδρου

Ερευνητές από τα Πανεπιστήμια του Μπρίστολ, του Μάντσεστερ και της Οξφόρδης ισχυρίζονται ότι ο τάφος του 4ου αιώνα π.Χ. στη Βεργίνα που έφερε στην επιφάνεια η αρχαιολογική σκαπάνη το 1977 και αποδόθηκε στον ετεροθαλή αδερφό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, βασιλιά Φίλιππο Γ' Αριδαίο της Μακεδονίας, μπορεί και να ανήκει στον πατέρα τους, Φίλιππο Β'.

Ο τάφος, μεταξύ άλλων εξαρτημάτων, όπως στρατιωτικό εξοπλισμό, χάλκινα και ασημένια κτερίσματα και χρυσά στεφάνια, περιείχε απομεινάρια από δυο σκελετούς, ενός άνδρα και μιας γυναίκας, οι οποίοι είχαν αποτεφρωθεί, καθώς σε κοντινή απόσταση βρέθηκαν και στοιχεία που υποδεικνύουν ότι είχε στηθεί πυρά καύσης νεκρών.

Ο Dr Τζόναθαν Μάσγκρεϊβ και άλλοι συνάδερφοί του υποστηρίζουν ότι τα ευρήματα δεν αντιστοιχούν με τις ιστορικές πηγές για τη ζωή, το θάνατο και την ταφή του Αριδαίου. Το ανδρικό κρανίο φέρεται να έχει μια ουλή στο δεξί ζυγωματικό και ασυμμετρία στη δεξιά πλευρά της ιγμορικής κοιλότητας, κάτι που αντιστοιχεί με τον τραυματισμό του Φίλιππου Β' στην πολιορκία της Μεθώνης το 355-354 π.Χ. και την απώλεια του δεξιού του ματιού.

Το χρώμα και τα θραύσματα των οστών δηλώνουν ότι αποτεφρώθηκαν προτού αποσυντεθούν λόγω ταφής. Ο Αριδαίος δολοφονήθηκε το 317 π.Χ. και τα λείψανά του πέρασαν από εκταφή και ταφή ξανά σε διάστημα 4-17 μηνών. Ωστόσο, η ύπαρξη της πυράς στο σημείο ταφής δηλώνει ότι η αποτέφρωση πραγματοποιήθηκε στη Βεργίνα και κατά τα ελληνικά ήθη της εποχής θεωρούνταν αδιανόητο να έρθει κανείς σε επαφή με κάποιο πτώμα σε αποσύνθεση.

Συν τοις άλλοις, πιστεύεται ότι ο Αριδαίος ετάφη μαζί με τη γυναίκα του, Ανταία-Ευριδίκη (περίπου 19 ετών όταν πέθανε), και τη μητέρα της, Κυνάνη, ωστόσο ο συγκεκριμένος τάφος που του αποδίδεται περιέχει λείψανα από δυο μόνο άτομα, από τα οποία η γυναίκα υπολογίζεται ηλικίας 20-30 ετών.

πληροφορίες για τον Φίλιππο Γ' Αριδαίο (Βικιπαίδεια)


via Bristol University Press Release


6 Σεπτεμβρίου 2010

Σανδάλια με κάλτσα στη Ρώμη!

Ενδυματολογικό έγκλημα; Λάθος αισθητική; Πόσες φορές ακόμη κι εδώ κάθε καλοκαίρι στα νησιά και στις πόλεις βλέπουμε τις κλασικές φιγούρες από τουρίστες με τα σανδάλια και την κάλτσα για τον ιδρώτα; Νέα ευρήματα από αρχαιολογικές ανασκαφές διεκδικούν την ενδυματολογική αυτή...επιλογή για τους Ρωμαίους!

Σε ερείπια στο Βόρειο Γιόρκσαϊρ της Αγγλίας βρέθηκε ένα καρφί από ρωμαϊκό σανδάλι, το οποίο φαίνεται να έχει απομεινάρια ινών, κάτι που υπονοεί τη χρήση ενδύματος τύπου κάλτσας. Περαιτέρω έρευνες στο εργαστήριο θα εξακριβώσουν την αλήθεια πίσω από την ανακάλυψη.

Ο αρχαιολόγος Blaise Vyner, μέλος της ομάδας πολιτιστικής κληρονομιάς στην αρχαιολογική ανασκαφή, δήλωσε: "Σίγουρα δεν μπορούμε να φανταστούμε τους Ρωμαίους να φοράνε κάλτσες...Πάντως μάλλον θα τις χρειάζονταν για να τριγυρνούν με σανδάλια, ιδιαίτερα μόλις θα άρχιζε να μυρίζει φθινόπωρο".

Είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι!

15 Αυγούστου 2010

Το ποτάμι κάτω από τη Θάλασσα

Τεράστιο ποτάμι στο βυθό της Μαύρης Θάλασσας ανακαλύφθηκε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Λιντς, βαθύ και ορμητικό σαν άγριος ποταμός που κατεβαίνει από κάποια βουνοπλαγιά. Στην εικόνα από ραντάρ, απεικονίζεται το σημείο όπου εισέρχεται στη Μαύρη Θάλασσα.

Ερευνώντας αρχικά μέσω ενός ρομποτικού υποβρυχίου ένα βαθύ κανάλι στον πυθμένα της Μαύρης Θάλασσας, οι ερευνητές ανακάλυψαν ένα ποτάμι με αλμυρό νερό στο βυθό, του οποίου οι δίνες κυλούν αντίστροφα απ' ό,τι αν βρισκόταν στην επιφάνεια. Η μεγάλη ποσότητα αλατιού οφείλεται στο ότι το ποτάμι προέρχεται από νερά της Μεσογείου, τα οποία μέσω του Βοσπόρου κυλούν μέχρι τον Εύξεινο Πόντο. Αν βρισκόταν στην επιφάνεια, θα ήταν ο έκτος μεγαλύτερος ποταμός του πλανήτη!

Μέχρι στιγμής, πρόκειται για το μοναδικό ενεργό υποβρύχιο ποτάμι που έχει ανακαλυφθεί. Το όνομά του; Άγνωστο μέχρι στιγμής!!!

via Indo-Asian News Service
image credit: University of Leeds

7 Απριλίου 2010

Νέα γλώσσα της Αρχαίας Σκωτίας

Παλιότερα νομίζαμε ότι ήταν βραχογραφίες, εγχάρακτες απεικονίσεις έφιππων στρατιωτών ή δείγμα εραλδικής τέχνης. Τώρα "δένονται" όλα μαζί και μας δίνουν μια πρώτη εντύπωση από μια γραπτή γλώσσα που χρονολογείται από τους πρώτους Πίκτες της Σκωτίας, η οποία αν φτάσει να αποκρυπτογραφηθεί πλήρως, θα μας δώσει μια μοναδική εικόνα της αρχαίας σκωτικής ιστορίας.
Τα μυστηριώδη εγχάρακτα σχέδια από τους προγόνους των σύγχρονων Σκωτσέζων σύμφωνα με νέα έρευνα περιλαμβάνουν τη γραπτή γλώσσα των Πικτών, κέλτικων φύλων που ζούσαν στη σημερινή ανατολική και βόρεια Σκωτία από το 300 ως το 843.

Ο καθηγητής Ρομπ Λι του Πανεπιστημίου του Έξετερ τονίζει: "Γνωρίζουμε ότι οι Πίκτες είχαν προφορική γλώσσα, καθώς ο μοναχός και ιστορικός Βέδας την αναφέρει ως μια από τις 4 γλώσσες που μιλιούνταν στο νησί της Βρετανίας εκείνη την εποχή". Μαζί με τους συνεργάτες του, ανέλυσε τα σχέδια και τα συνέκρινε με γλώσσες όπως τα ιερογλυφικά, την κινεζική γραφή, τα λατινικά, τα αγγλοσαξονικά, καθώς και την παλιά νορδική, ιρλανδική και ουαλική γλώσσα. Αν και δεν ταίριαζαν με καμία, είχαν χαρακτηριστικά της γραφής μιας ομιλούσας γλώσσας.

O Πωλ Μπουισάκ, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Τορόντο, συμφωνεί ότι τα σχέδια αυτά των Πικτών μοιάζουν δείγματα μιας γραφής, κωδικοποίησης πληροφοριών που είχαν και προφορική μορφή. Ωστόσο, με τα σημερινά δεδομένα δεν μπορούμε να την κατανοήσουμε ακόμη.

Πρόκειται για έναν πλούσιο σε έκφραση τρόπο γραφής με ποικίλα σύμβολα: κέλτικα σχέδια (παρόμοια με αυτά του Βιβλίου Κελς), σκύλους, άλογα, τρομπέτες, καθρέφτες, χτένια, ελάφια, όπλα και σταυρούς. Που...περιμένουν να αποκρυπτογραφηθούν! "Αυτό που χρειάζεται είναι η ανακάλυψη της αντίστοιχης Στήλης της Ροζέτας των Πικτών".

via Discovery
photo via Wiki Commons

26 Μαρτίου 2010

Ο άνθρωπος από τη...Σιβηρία

Ένα νέο, άγνωστο είδος προϊστορικού ανθρώπου φαίνεται πως μόλις ανακαλύφθηκε από επιστήμονες, μετά από μελέτη του γενετικού υλικού από ένα δάχτυλο χεριού που βρέθηκε σε σπήλαιο της Σιβηρίας.

Το πλάσμα μέχρι στιγμής αποκαλείται "Γυναίκα Χ" και πιθανότατα ζούσε περίπου 30.000 χρόνια πριν. Ο Johannes Krause, από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ Εξελικτικής Ανθρωπολογίας της Λειψίας, δήλωσε: "Επρόκειτο για μια αλληλουχία που έμοιαζε με ανθρώπους της εποχής, αλλά κάπως διαφορετική. Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο ποτέ στο παρελθόν", αν και με τους συνεργάτες του απέφυγε να χαρακτηρίσει το εύρημα αυτό ως νέο ανθρώπινο είδος.

Οι επιστήμονες συνέκριναν το μιτοχονδριακό DNA της Γυναίκας Χ με DNA ανθρώπων, πιθήκων και Νεάντερταλ και η αλληλουχία δείχνει ότι η γενεαλογική της γραμμή εκτράπηκε πριν ένα εκατομμύριο χρόνια από τη γραμμή που "γέννησε" τα άλλα δυο είδη, συνεπώς η Γυναίκα Χ είναι νεότερη από τον Χόμο Ερέκτους.

Για πρώτη φορά, βρισκόμαστε μπροστά στην παρουσίαση και περιγραφή ενός ανθρωποειδούς όχι από τη μορφολογία του απολιθωμένου σκελετού του, αλλά από την αλληλουχία του DNA του.

Οι δρ. Paabo και Krause ανέφεραν ότι θεωρητικά είναι πιθανό ο Σιβηριανός...άγνωστος να σχετίζεται με ένα άλλο πιθανό τρίτο ανθρώπινο είδος, τον Homo floresiensis, το λεγόμενο "χόμπιτ" από την Ινδονησία, ηλικίας 17.000 ετών.

via Telegraph

22 Φεβρουαρίου 2010

Μια χιλιετία πίσω ταξιδεύει αραβική επιγραφή στην Ιερουσαλήμ

Αραβική επιγραφή τουλάχιστον 1200 ετών ανακαλύφθηκε σε ανασκαφές στην παλιά εβραϊκή συνοικία της Ιερουσαλήμ.

Η επιγραφή χρονολογείται από την περίοδο του Χαλιφάτου των Αβασίδων, του τρίτου στη σειρά στη μουσουλμανική κυριαρχία της περιοχής. Περιλαμβάνει τρεις γραμμές αραβικής γραφής σκαλισμένες σε μαρμάρινη πλάκα 20x20 εκατοστών.

Κατά την ανασκαφή, ήρθαν στην επιφάνεια εκτός της επιγραφής πληθώρα κεραμικών και γυάλινων δοχείων, νομισμάτων, λυχναριών διακοσμημένων με αραβουργήματα κ.ά. Τα ευρήματα ανακαλύφθηκαν κάτω από ένα ιδιωτικό οικόπεδο βόρεια της Εκκλησίας της Αγίας Μαρίας των Γερμανών, μέρος των θεμελίων της οποίας ήρθαν κι αυτά στο φως.

Παρόμοιες επιγραφές με αυτήν έχουν βρεθεί στο Ισραήλ άλλες δυο φορές στο παρελθόν. Ο καθηγητής Μοσέ Σαρόν του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ ανέφερε ότι τέτοιες επιγραφές ήταν τυπικές κατά την περίοδο και συνήθως επρόκειτο για δωρεές γης και φορολογικές ελαφρύνσεις και απαλλαγές για τους στρατιωτικούς απόμαχους.

via

4 Ιανουαρίου 2010

"Επίσημη πρώτη" για το αρχαιότερο βιβλίο της Σκωτίας

Για πρώτη φορά στη μακραίωνη ιστορία του, το αρχαιότερο βιβλίο στη Σκωτία θα εκτεθεί δημοσίως. Πρόκειται για το Κελτικό Ψαλτήριο, σε...μέγεθος τσέπης, το οποίο χρονολογείται από τον 11ο αιώνα και περιέχει χειρόγραφους ψαλμούς στα λατινικά, διακοσμημένο με κελτικές και πικτικές εικονογραφήσεις.

Μέχρι τώρα, φυλασσόταν στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, στο οποίο είχε καταλήξει από μια δωρεά το 17ο αιώνα, προσβάσιμο παρά μόνο σε ελάχιστους μελετητές μεσαιωνικών χειρογράφων. Ωστόσο, οι επόμενοι τρεις μήνες θα είναι στη διάθεση του κοινού για να επισκεφτεί τη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου και να θαυμάσει από κοντά το ιστορικό αυτό κειμήλιο.

Το χιλιετές σχεδόν Κελτικό Ψαλτήριο θεωρείται η "σκωτσέζικη εκδοχή" του περίφημου Βιβλίου του Αββαείου Κελς στο Δουβλίνο. Περιέχει τους Ψαλμούς του Δαβίδ και διακοσμημένες εικόνες δράκων και άλλων πλασμάτων. Μυστήριο παραμένει η προέλευσή του, αλλά ειδικοί πιστεύουν ότι δημιουργήθηκε από μοναχούς του νησιού Ιόνα των Εβρίδων, τους ίδιους που σχετίστηκαν με τη δημιουργία του Βιβλίου Κελς.

Διασώζεται σε σχεδόν άριστη κατάσταση, με ολοζώντανες τις κόκκινες, πράσινες, μωβ και χρυσές εικονογραφήσεις του, "μια πανδαισία χρωμάτων", όπως πολύ γλαφυρά εξέφρασε ο βιβλιοθηκάριος του Πανεπιστημίου Τζόζεφ Μάρσαλ, ο οποίος πίστευε ότι η δημιουργία του βιβλίου διατάχθηκε από κάποια σημαίνουσα προσωπικότητα της εποχής, όπως η Βασίλισσα Μαργαρίτα της Σκωτίας.

images
via